Ocena tolerancji leku miejscowo znieczulającego
Leki znieczulenia miejscowego stosowane są od lat w medycynie, zwłaszcza w stomatologii, chirurgii oraz ginekologii i położnictwie. Podobnie jak inne preparaty, mogą wywoływać reakcje niepożądane. Większość objawów ma mechanizm niealergiczny i są to reakcje wazowagalne, toksyczne lub z osobniczej nadwrażliwości. Niekiedy mogą jednak wywoływać groźne dla życia reakcje alergiczne ( np. anafilaksja). Dokładny opis charakteru objawów, czasu ich pojawienia się od podania leku i podania poprzednich dawek mają kluczowe znaczenie dla diagnostyki.
Rodzaje reakcji alergicznych na leki znieczulenia miejscowego
Obserwujemy następujące reakcje alergiczne wywołane podaniem leku znieczulającego miejscowo:
- reakcje typu natychmiastowego, występujące rzadko i powodujące niechciane objawy w postaci miejscowego świądu czy pokrzywki, obrzęku naczynioruchowego do obrzęku krtani, skurczu oskrzeli, hipotonii i objawów wstrząsu anafilaktycznego;
- reakcje typu opóźnionego, pojawiające się częściej, ich początek nie jest gwałtowny, a dokładna anamneza wskazuje na wcześniejszy kontakt z preparatami miejscowo znieczulającymi. Po upływie od 24 do 48 godzin od znieczulenia miejscowego występuje ból, obrzęk czy świąd, mogą rozwinąć się objawy alergii kontaktowej.
U osób, które wcześniej miały reakcje niepożądane po lekach miejscowo znieczulających pojawiają się obawy, czy po kolejnym podaniu nie wystąpi anafilaksja. W niektórych krajach możliwa jest ocena swoistych IgE przeciwko wybranym lekom. Jednak ujemny wynik nie zabezpiecza przed wystąpieniem reakcji niepożądanych. W naszych warunkach możliwy do wykonania jest test oceny tolerancji leku. Jest to metoda biologiczna in vivo polegająca na stopniowanym zwiększaniu dawki podawanej do organizmu. Pierwszym krokiem jest test punktowy, następne to test śródskórny z rozcieńczeniami 1:100, 1:10 i 1:1. Potem podanie podskórne 0,1ml leku badanego i na końcu 0,5ml.Poszczególne etapy są przeprowadzane co 20 min. Jeżeli na jakimkolwiek etapie wystąpią objawy miejscowe to wskazują na brak tolerancji. Natomiast brak jakichkolwiek objawów wskazuje na możliwość bezpiecznego użycia leku.
Uwaga!
Do testu należy używać leków bez dodatku adrenaliny, która fałszuje odczyny miejscowe.